Xã Chiềng Tương là một xã vùng cao biên giới, có đường biên giới dài 21,3 km tiếp giáp với nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào, đây là vùng đất có vị trí chiến lược quan trọng ở khu vực Tây Nam, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La. Phía Đông giáp xã Chiềng Khừa, huyện Mộc Châu; phía Nam giáp khu Tà Điễng, huyện Sốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn, nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào; phía Tây giáp khu Móng Nặm, huyện Xiềng Khọ tỉnh Hủa Phăn, nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào; phía Bắc giáp xã Lóng Phiêng, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La. Xã gồm có 9 bản (Pa Kha I, Pa Kha II, Pa Kha III, Bó Hin, Pom Khốc, Đin Chí, Pa Khôm, Đề A và Co Lắc), có 849 hộ với tổng dân số là 4.390 khẩu, gồm 03 dân tộc Thái, Kinh, Mông sinh sống.

Trụ sở UBND xã Chiềng Tương

Tổng diện tích tự nhiên toàn xã là 6.993,00 ha, trong đó đất nông nghiệp là 4203,53 ha, đất lâm nghiệp và có khả năng trồng cây công nghiệp là 3362,75 ha, đất chuyên dùng 108,77 ha, đất ở 10,86 ha, đất chưa sử dụng 2597,10 ha. Đất đai xã Chiềng Tương chủ yếu là đồi núi đá, thích hợp trồng cây công nghiệp ngắn và dài ngày, tuy là vùng đất đồi núi đá, nhưng có khả năng cho cây gỗ quý, dược liệu và đá để làm nguyên liệu để sản xuất và vật liệu xây dựng.

Chiềng Tương có hai mùa rõ rệt đó là mùa mưa và mùa khô. Mùa mưa thường gây lũ lụt, ngập úng ở một số bản, làm trôi hoa màu và nông sản của nhân dân. Mùa khô kéo dài từ tháng 12 đến tháng 8 năm sau, có tháng nhiệt độ tăng cao đến 32 - 33 độ khi cao điểm lên đến 34 - 35 độ. Là xã vùng cao, ít sông suối, kết hợp với mùa khô kéo dài, nguồn nước khan hiếm, nhiều bản thiếu nước sinh hoạt đến cả tuần, thậm chí bà con nhân dân trong bản phải thức dậy sớm để chờ lấy nước sinh hoạt cho gia đình.

Trước đây, giao thông của Chiềng Tương hầu như chỉ là những con đường mòn, nhỏ lẻ, chủ yếu là đi bộ, nên việc vận chuyển hàng hóa nông sản như ngô, lúa gặp rất nhiều khó khăn. Hàng năm, trên địa bàn thường xuyên xảy ra mưa to gây lũ lụt, sạt lở đất, đá xuống đường gây khó khăn cho việc đi lại của nhân dân. Sau năm 1945, nhất là trong thời kỳ đổi mới, hội nhập WTO con đường giao thông do tỉnh đầu tư chạy từ xã Chiềng Tương, huyện Yên Châu về Chiềng Khừa, huyện Mộc Châu, là con đường biên giới liên xã, liên huyện đã từng bước được nâng cấp. Đến nay, xã Chiềng Tương đã có đường nhựa từ bản Đề A đến Trung tâm xã. Từ đó việc đi lại của nhân dân ngày càng được thuận tiện, tạo điều kiện cho địa phương phát triển kinh tế - xã hội và củng cố quốc phòng - an ninh ở khu vực biên giới.

Xã Chiềng Tương được thành lập vào khoảng tháng 6/1955 thuộc huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La. Đến tháng 4/1979 mới sát nhập huyện Yên Châu đến ngày nay.

Trước cách mạng tháng 8/1945, xã Chiềng Tương là dân định cư và có hai nhóm, nhóm một là bản lệ thuộc xã Tú Nang, huyện Yên Châu. Nhóm hai lệ thuộc xã Chiềng Khừa, huyện Mộc Châu.

Sau cách mạng tháng 8/1945 thực dân Pháp chiếm đóng. Từ năm 1950 đến năm 1952 thực dân Pháp lập Đồn, bốt tại bản Pa Khôm, xã Chiềng Tương, trong năm đó có 02 cán bộ về hoạt động cách mạng tại xã. Năm 1956 thành lập Đồn biên phòng (Đồn Pa Khôm).

Thời kỳ kháng chiến chống đế quốc Mỹ và xây dựng chủ nghĩa xã hội 1954 - 1975. Thành lập cho chi bộ Đảng vào năm 1961 và các đoàn thể, chi bộ gồm có 07 đồng chí đảng viên, do đồng chí Nguyễn Huy Hồ, người Nghệ An, giữ chức vụ Bí thư Chi bộ đầu tiên. Đến năm 1979 thành lập Đảng bộ xã cho đến nay. Hiện nay, toàn Đảng bộ xã Chiềng Tương có 205 đồng chí đảng viên. Trước đây toàn xã thành lập 03 hợp tác xã (HTX), hoạt động theo cơ chế HTX toàn diện lao động tập trung, sau năm 1985 thực hiện chính sách khoán sản phẩm, HTX khoản ruộng, nương cho các hộ gia đình sản xuất, thực hiện nghĩa vụ nộp sản phẩm cho hợp tác xã, cho đến năm 1990 thực hiện chính sách đổi mới, xóa bỏ chế độ quan liêu bao cấp, đồng thời xóa bỏ hợp tác xã thành lập trưởng bản cho đến nay.

Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương đời sống nhân dân đã được cải thiện rõ rệt về cả tinh thần lẫn vật chất. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được xã Chiềng Tương vẫn còn rất nhiều hộ nghèo tính đến tháng 6/2016 xã Chiềng Tương vẫn còn 611 hộ nghèo theo tiêu chí mới.

Trên địa bàn xã Chiềng Tương có 04 trường học và 02 đơn vị đóng trên địa bàn đó là: Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú THCS, trường tiểu học Chiềng Tương A, trường tiểu học Chiềng Tương B và trường mầm non Hoa Đào, đồn Biên phòng Chiềng Tương, Trạm y tế phục vụ khám chữa bệnh cho nhân dân.

Định hướng phát triển của xã trong thời gian tới: Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới toàn thể cán bộ, đảng viên, nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với địa phương để phát triển kinh tế hộ gia đình. Tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Lò Văn Minh (UBND xã Chiềng Tương)