Nằm ngay bên Quốc lộ 6, có dòng suối Sặp chảy quanh, bản Khá có tổng diện tích tự nhiên trên 400 ha, với gần 100 hộ, 425 nhân khẩu, 99% đồng bào dân tộc Thái sinh sống. Với địa hình bằng phẳng, không gian thanh bình, luôn rợp bóng mát của vườn cây xoài, cây me cổ thụ. Nhất là bản vẫn còn giữ được những nếp nhà sàn truyền thống và cùng nhiều nét văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc Thái, như: Lễ hội Đông Sửa, các điệu múa xòe Thái cổ, hát dân ca, biểu diễn nhạc cụ dân tộc; các nghề thủ công truyền thống như dệt vải, thêu khăn piêu, đan lát các vật dụng sinh hoạt hằng ngày… Đây là những tiềm năng, lợi thế để phát triển du lịch cộng đồng tại bản.  

Ông Quàng Văn Chiến, Phó Chủ tịch UBND xã Sặp Vạt nói: Chúng tôi đã chỉ đạo, định hướng cho Ban quản lý bản phối hợp tổ chức các hoạt động như Lễ hội xoài, Lễ hội Đông Sửa hằng năm. Để bảo tồn, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, chúng tôi cũng đã thành lập được CLB phụ nữ thêu, dệt khăn piêu để đảm bảo đón khách trong thời gian tới. Hàng tháng, hàng quý chúng tôi huy động lực lượng công đoàn xã, cán bộ xã cùng với bản tổ chức dọn dẹp, vệ sinh môi trường tại bản và trong thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục tìm mọi nguồn lực để tu sửa hệ thống đường xá, rãnh thoát nước để môi trường xanh sạch đẹp. 

Xác định, xây dựng bản du lịch cộng đồng gắn với các giá trị văn hóa dân tộc và phát huy lợi thế của nền nông nghiệp địa phương để tạo ra các sản phẩm du lịch đặc thù, hấp dẫn là khâu đột phá, không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn giữ gìn phát huy những giá trị, bản sắc văn hóa của dân tộc; khôi phục lại những nét đẹp truyền thống của đồng bào Thái nơi đây. Thông qua các lễ hội, ngày hội được tổ chức thường niên nhằm thu hút khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm, tìm hiểu những nét văn hóa độc đáo của người dân bản địa. 

Ông Quàng Văn Khồ, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Khá, xã Sặp Vạt, huyện Yên Châu chia sẻ: Để xây dựng thành công bản du lịch nông thôn, Chi ủy chi bộ, ban quản lý bản ra chủ trương, định hướng sau khi thành lập hợp tác xã du lịch, sẽ thành lập các nhóm dệt thổ cẩm, đan lát tạo các các sản phẩm phục vụ du khách, để khôi phục lại các nghề truyền thống dân tộc, giáo dục cho thế hệ con cháu.  

Chị Vì Thị Thiêm, bản Khá, xã Sặp Vạt, huyện Yên Châu cho biết: Phục vụ phát triển du lịch cộng đồng, bản đã thành lập 2 đội văn nghệ gồm đội văn nghệ người cao tuổi và đội văn nghệ trẻ. Đội văn nghệ gồm 25 thành viên, thường xuyên luyện tập giao lưu, tham gia các hội thi và tổ chức các hoạt động trong bản.

Triển khai thực hiện các nội dung trong đề án phát triển mô hình bản du lịch cộng đồng tại bản Khá, hiện nay, xã Sặp Vạt đang đẩy mạnh tuyên truyền nhân dân giữ gìn, bảo tồn kiến trúc nhà sàn truyền thống, không chặt phá các cây xoài cổ thụ; vận động các hộ bố trí quỹ đất ngoài khu vực dân cư của bản để di dời chuồng trại chăn nuôi, không để vật nuôi dưới gầm sàn; thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, đường đi trong bản, trồng hoa dọc bờ rào ven các tuyến đường để đảm bảo môi trường xanh, sạch, đẹp. Cùng với đó, xã cũng phối hợp tổ chức đưa các hộ gia đình đi tham quan các mô hình du lịch tiêu biểu ở một số địa phương; lựa chọn các gia đình có khả năng cải tạo nâng cấp thành homestay; tập huấn kiến thức làm du lịch cộng đồng. Huyện bố trí kinh phí trên 13 tỷ đồng và kêu gọi thêm các nguồn lực hỗ trợ trong và ngoài huyện để xây dựng bản du lịch cộng đồng; tổ chức các hoạt động khảo sát, xúc tiến, quảng bá, phát triển du lịch tại bản Khá. 

Ông Phạm Đức Long, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Châu cho biết: Về cơ sở hạ tầng, huyện đã đầu tư xây dựng được một cầu cứng qua suối, một nhà văn hóa bản theo mô hình nhà văn hóa dân tộc Thái, đổ đường bê tông vào bản. Để thực hiện Đề án xây dựng bản du lịch cộng đồng tại bản Khá, huyện đã chỉ đạo Phòng Văn hóa – Thông tin, Trung tâm Truyền thông – Văn hóa huyện tích cực tham mưu với Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch tỉnh, Trung tâm phát triển du lịch của tỉnh cũng như công ty cổ phần tập đoàn Anh Sơn và các đơn vị tư vấn khác để triển khai thực hiện đề án theo lộ trình, kế hoạch đã đề ra. 

Với những ưu thế về cảnh quan thiên nhiên, bản sắc văn hóa đặc trưng, cùng sự giúp đỡ của các cấp, ngành, sự đoàn kết thống nhất của các hộ dân, bản Khá sẽ xây dựng thành công mô hình bản du lịch cộng đồng, góp phần bảo tồn văn hóa bản địa, tăng nguồn thu cho các hộ dân từ các dịch vụ du lịch, thúc đẩy kinh tế-xã hội địa phương ngày càng phát triển./.

Hoàng Dương